Page 69 - Aktinologia 03-13

Basic HTML Version

199
Χ. Μασκαλίδης και συν. Βιοψίες παγκρέατος
Σ’ αυτά τα περιστατικά συγκαταλέγεται, μία ασθενής,
η οποία είχε ιστορικό περιφερικής παγκρεατεκτομής
εξαιτίας νευροενδοκρινούς όγκου του παγκρέατος
προ πενταετίας. Υποβλήθηκε αρχικά σε ενδοσκο-
πική βιοψία αναρρόφησης με λεπτή βελόνη (FNA)
μάζας της απόφυσης του παγκρέατος στην περιοχή
της κεφαλής, της οποίας η κυτταρολογική ανάλυση
παρουσίασε υλικό ύποπτο για κακοήθεια με κυτταρο-
λογική ατυπία και αλληλοεπικάλυψη. Η διαδερμική
βιοψία με τη χρήση αυτόματου πιστολιού βιοψίας, που
ακολούθησε διέγνωσε πρωτοπαθές αδενοκαρκίνωμα
του παγκρέατος.
Στην ομάδα αυτών των ασθενών, ανήκε επίσης
η περίπτωση μίας γυναίκας με ιστορικό καρκίνου
του μαστού, της οποίας η διαδερμική βιοψία είχε
ευρήματα συμβατά με πρωτοπαθές αδενοκαρκίνωμα
του παγκρέατος μέτριας και εστιακά χαμηλής διαφο-
ροποίησης, και όχι με δευτεροπαθή εστία. Η βλάβη
ήταν δυνητικά εξαιρέσιμη και η ασθενής υποβλήθηκε
σε παγκρεατεκτομή. Το αποτέλεσμα της ιστολογικής
εξέτασης ήταν αδενοκαρκίνωμα του παγκρέατος σε
έδαφος χρόνιας παγκρεατίτιδας.
Ιδιαίτερη αναφορά χρήζει η περίπτωση μίας ασθε-
νούς με μάζα στην ουρά του παγκρέατος και πολλαπλές
υπόπυκνες εστίες στο ήπαρ. Η διαδερμική βιοψία
έγινε από μία εστία στο ήπαρ και το αποτέλεσμα
της ιστολογικής εξέτασης ήταν εκτεταμένη διήθηση
των ιστοτεμαχίων από μεταστατικό αδενοκαρκίνωμα
μέτριας έως χαμηλής διαφοροποίησης.
Η ιστολογική ανάλυση 3 περιστατικών ήταν αρνητική
για κακοήθεια, παρά το γεγονός, ότι τα κλινικά και
απεικονιστικά ευρήματα συνηγορούσαν υπέρ κακοή-
θειας. Δύο εξ αυτών, υποβλήθηκαν σε διεγχειρητική
βιοψία, με τελική ιστολογική διάγνωση αδενοκαρκινώ-
ματος του παγκρέατος. Ο τρίτος ασθενής επανέλαβε
τη διαδερμική βιοψία, που αυτή τη φορά ήταν θετική
για κακοήθεια.
Οκτώ ασθενείς παρουσίασαν στη μελέτη μας απει-
κονιστικά ευρήματα χρόνιας παγκρεατίτιδας, με την
ανάπτυξη εικόνας ψευδοόγκου. Η διεξαγωγή της
βιοψίας ανέδειξε σε 5 περιπτώσεις αδενοκαρκίνωμα
του παγκρέατος σε υπόστρωμα χρόνιας παγκρεατίτιδας,
όπως προαναφέρθηκε, ενώ υπήρξαν 3 περιστατικά
όπου η βιοψία ήταν αρνητική. Εκ των τριών τελευταίων
ασθενών, οι δύο σε συνάρτηση με την κλινικοερ-
γαστηριακή εικόνα και τα απεικονιστικά ευρήματα,
τέθηκαν υπό παρακολούθηση για χρονικό διάστημα
1 και 2 ετών αντίστοιχα και μέχρι σήμερα η κλινική
και απεικονιστική κατάστασή τους παραμένει σταθερή
(Εικόνα 2). Ο άλλος ασθενής υποβλήθηκε σε λαπα-
ροσκοπική βιοψία, της οποίας η ιστολογική ανάλυση
κατέδειξε αδενοκαρκίνωμα του παγκρέατος.
Σε έναν ασθενή με ιστορικό μελανώματος, η βιοψία
αποκάλυψε δευτεροπαθή εστία.
Ο ασθενής με την ευμεγέθη μάζα ανάμεσα στην
ουρά του παγκρέατος, το στομάχι και τον σπλήνα,
με ασαφή όρια προς το πάγκρεας και το στομάχι
είχε στην ιστολογική εξέταση ευρήματα συμβατά με
Β-κυτταρικής αρχής non Hodgkin λέμφωμα, ενώ δεν
αναγνωρίστηκε παγκρεατικό παρέγχυμα στα ιστολογικά
δείγματα. Συνεπώς, επρόκειτο για μία εξωπαγκρεατική
μάζα (λέμφωμα), με δευτεροπαθείς εντοπίσεις στο
πάγκρεας, τον σπλήνα και το ήπαρ (Εικόνα 3).
Τέλος, υπήρξαν μία περίπτωση ενδοπορικού θηλώ-
δους-βλεννώδους νεοπλάσματος του παγκρέατος, ένας
νευροενδοκρινής όγκος του παγκρέατος (Εικόνα 4)
και ένα περιστατικό λεμφώματος του παγκρέατος.
Καταγράφηκε μία περίπτωση ασθενούς με ιστο-
ρικό κάκωσης προ μηνός, όπου έγινε αναρρόφηση
κυτταρολογικού υλικού με λεπτή βελόνη από μία
κυρίως κυστική βλάβη στην ουρά του παγκρέατος,
το οποίο ήταν αρνητικό για κακοήθεια και αποτε-
λούταν από εκφυλισμένα κυτταρικά στοιχεία. Έγινε
λαπαροσκοπική βιοψία, που επίσης, ιστολογικά δεν
έδειξε στοιχεία κακοήθειας. Η ασθενής είναι έκτοτε
υπό παρακολούθηση, χωρίς μεταβολή της κλινικής
και απεικονιστικής εικόνας της.
Συνολικά, καταγράφηκαν 33 αληθώς θετικά αποτε-
λέσματα, 2 αληθώς αρνητικά και 4 ψευδώς αρνητικά
αποτελέσματα διαδερμικής βιοψίας με βελόνα 18G
για τη λήψη ιστοτεμαχίων και τη χρήση αυτόματου
πιστολιού βιοψίας. Τα αρνητικά αποτελέσματα χαρα-
κτηρίστηκαν αληθή μετά από μακρά παρακολούθηση
των ασθενών. Δεν υπήρξε ψευδώς θετικό αποτέλεσμα
με τη θετική προγνωστική αξία να φτάνει το 100%.
Η διαδερμική βιοψία στη μελέτη μας παρουσίασε
ευαισθησία περίπου 87,5%.
Δεν υπήρξαν μείζονες επιπλοκές, ενώ 2 περιστατικά
παρουσίασαν μικρά αιματώματα πέριξ της βλάβης, τα
οποία υποχώρησαν χωρίς επίπτωση επί της γενικής
κατάστασης των ασθενών.
ΣΥΖΗΤΗΣΗ
Η βιοψία του παγκρέατος αποτελεί μία διαγνωστική
μέθοδο, που αποβλέπει στη λήψη υλικού από ύπο-
πτες βλάβες του παγκρέατος είτε με πιστόλι βιοψίας
(hard core biopsy) είτε με αναρρόφηση με λεπτή
βελόνη (FNA) υπό την καθοδήγηση του αξονικού
τομογράφου (CT), της υπερηχοτομογραφίας (US)