Basic HTML Version
Ελληνική Ακτινολογία, Τόμος 44, Τεύχος 3, 2013
170
τα πολλαπλά φλεβικά έμφρακτα παρουσίασε πλήρη
υποστροφή στην επαναληπτική μαγνητική τομογραφία.
Το μέγεθος των υπολοίπων δεν είχε αξιοσημείωτη
μεταβολή, ενώ σημειώθηκε αύξηση των αιμορραγικών
στοιχείων και εμφάνιση στοιχείων γλοίωσης σε ένα
τμήμα τους σε σύγκριση με τον αρχικό απεικονιστικό
έλεγχο. Οι περιοχές αυτές παρουσίασαν περιορισμό
της διάχυσης με υψηλό σήμα στις DWI ακολουθίες
και χαμηλό σήμα στους χάρτες ADC.
Συνολικά, από τους ασθενείς, που επανελέγχθηκαν
όλοι εκτός από έναν είχαν σημαντική μείωση ή πλήρη
υποχώρηση των παρεγχυματικών αλλοιώσεων.
ΣΥΖΗΤΗΣΗ
Το φλεβικό σύστημα του εγκεφάλου αποτελείται
από τους φλεβώδεις κόλπους και τις εγκεφαλικές
φλέβες. Η απουσία βαλβίδων, η αναντιστοιχία αρτη-
ριακών περιοχών άρδευσης και φλεβικών περιοχών
παροχέτευσης και η δυνατότητα αμφίδρομης ροής
συνιστούν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του φλεβικού
συστήματος του εγκεφάλου
1,2
. Οι φλεβώδεις κόλποι
σχηματίζουν ένα πολύπλοκο δίκτυο φλεβικών κα-
ναλιών που παροχετεύει το αίμα από τον εγκέφαλο
και τα οστά του θόλου του κρανίου. Διαιρούνται σε
δύο ομάδες μία πρόσθια κατώτερη και μία οπίσθια
ανώτερη ομάδα (Πίνακας 1). Οι εγκεφαλικές φλέβες
διακρίνονται στις επιφανειακές εγκεφαλικές φλέβες,
στις εν τω βάθει εγκεφαλικές φλέβες, καθώς και στις
φλέβες του στελέχους και του οπίσθιου κρανιακού
βόθρου (Πίνακας 2). Η γνώση των περιοχών φλεβικής
παροχέτευσης μπορεί να συμβάλλει στη διάγνωση των
φλεβικών εμφράκτων, παρά το γεγονός ότι η ανατο-
μική θέση αυτών των δευτεροπαθών παρεγχυματικών
βλαβών και η θρόμβωση των φλεβωδών κόλπων δεν
βρίσκονται πάντα σε πλήρη αντιστοιχία, εξαιτίας των
πολλών ανατομικών παραλλαγών και του μεγάλου
αριθμού των αναστομώσεων
2,3,4
(Πίνακας 3).
Η απόφραξη των φλεβωδών κόλπων και των εγκε-
φαλικών φλεβών θεωρούνται σχετικά σπάνιες, υπεύ-
θυνες για το 1% περίπου του συνόλου των εμφράκτων
του εγκεφάλου
1
. Υπολογίζεται ότι η συχνότητά τους
κυμαίνεται από 2 έως 7 περιπτώσεις ανά εκατομμύριο
του γενικού πληθυσμού
5
. Το 80% των ασθενών είναι
ηλικίας μικρότερης των 50 ετών
1
. Ειδικότερα, η θρόμ-
βωση των φλεβωδών κόλπων θεωρείται σημαντικός
παράγοντας πρόκλησης εμφράκτων στα παιδιά και
στους νεαρούς ενήλικες. Στη μελέτη μας, 3 ασθενείς
ήταν ηλικίας από 7 έως 10 ετών, ενώ υπήρξαν ακόμη
3 περιπτώσεις ατόμων ηλικίας από 20 έως 30 ετών,
δηλαδή το 1/3 του συνόλου των περιστατικών ανήκαν
σ’ αυτή την κατηγορία.
Υπάρχει ένας μακρύς κατάλογος αιτιολογικών πα-
ραγόντων, που μπορούν να προκαλέσουν θρόμβωση
των φλεβωδών κόλπων, οι οποίοι θα μπορούσαν σε
γενικές γραμμές να καταταχθούν σε τρεις μεγάλες
κατηγορίες. Η πρώτη συνδέεται με την αυξημένη
τάση του αίματος να θρομβώνεται, η δεύτερη με
τη διαταραχή της αιματικής ροής, ενώ η τρίτη περι-
λαμβάνει λοιμώξεις, φλεγμονές, ίνωση ή βλάβη του
τοιχώματος των φλεβωδών κόλπων
6
, (Πίνακας 4).
Είναι αξιοσημείωτο πως η αιτιολογία είναι άγνωστη
στο 25% των περιπτώσεων
5,6
. Στα νεογνά, η αφυδά-
ΠΙΝΑΚΑΣ 3: ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΦΛΕΒΙΚΗΣ ΠΑΡΟΧΕΤΕΥΣΗΣ
Ι.
Τα επιφανειακά άνω και μέσα τμήματα του εγκεφαλικού παρεγχύματος
(φλοιός και υποφλοιώδης λευκή ουσία) παροχετεύονται διαμέσου των
επιφανειακών φλοιϊκών φλεβών στον άνω οβελιαίο κόλπο (ακτινωτό
φυγόκεντρο πρότυπο).
ΙΙ.
Οι εν των βάθει εγκεφαλικές δομές (βασικά γάγγλια, το μεγαλύτερο τμήμα
της λευκής ουσίας και οι κοιλίες) παροχετεύονται από τον κάτω οβελιαίο
κόλπο, τις έσω εγκεφαλικές φλέβες, τη φλέβα του Γαληνού και τον ευθύ
κόλπο (κεντρομόλο πρότυπο).
ΙΙΙ.
Οι άνω λιθοειδής κόλποι και οι φλέβες του Labbé παροχετεύουν στους
εγκάρσιους κόλπους το οπίσθιο τμήμα των κροταφικών λοβών
και το κατώτερο τμήμα των βρεγματικών λοβών.
ΙV.
Το εγκεφαλικό παρέγχυμα πέριξ της σχισμής του Sylvius παροχετεύεται
μέσω της επιπολής μέσης εγκεφαλικής φλέβας στο σφηνοβρεγματικό
κόλπο και το σηραγγώδη κόλπο.