Ελληνική Ακτινολογία, Τόμος 45, Τεύχος 2-3, 2014
66
τους οποίους με χονδρογενή ή υμενώδη οστεοποί-
ηση αντίστοιχα, θα προκύψουν οι οστικές δομές. Τα
οστά των άκρων στην πλειοψηφία τους δημιουργού-
νται με χονδρογενή οστεοποίηση, εκτός από το πε-
ριφερικό τμήμα των τελικών φαλάγγων που σχημα-
τίζεται με τη διαδικασία της υμενώδους οστεοποίη-
σης. Η χονδρογένεση πραγματοποιείται κάτω από
τη δράση συγκεκριμένων μορίων (Πίνακας 2) κατά
τον επιμήκη άξονα και από το κέντρο προς την πε-
ριφέρεια. Ξεκινάει με τα οστά του στυλοπόδιου, δη-
λαδή το βραχιόνιο οστό και 2-3 ημέρες αργότερα το
μηριαίο οστό
1-3
, συνεχίζει με τα οστά του ζευγοπόδι-
ου, την κερκίδα και την ωλένη και 2-3 ημέρες αργό-
τερα την κνήμη και την περόνη
1-3
, και ολοκληρώνε-
ται με τα οστά του αυτοπόδιου, δηλαδή τα οστά του
καρπού και του ταρσού, τα μετακάρπια, τα μετατάρ-
σια και τις φάλαγγες των δακτύλων. Η χονδρογένε-
ση των οστών των άκρων ολοκληρώνεται την 6
η
ε-
Πίνακας 4: Ταξινόμηση των συγγενών διαμαρτιών των άκρων κατά Swanson:
Διαταραχές της διάπλασης των ιστών και διαφοροποίησης των δομών
13-16
.
Ι. ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΤΗΣ ΔΙΑΠΛΑΣΗΣ ΤΟΥ ΙΣΤΟΥ (ΑΝΑΣΤΟΛΗ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ)
Α. Εγκάρσια
• Εγκάρσια αναστολή στον σχηματισμό του αμαλγάματος του άκρου.
• Συγγενείς ακρωτηριασμοί
Αφαλαγγία, αδακτυλία: Έλλειψη των φαλάγγων, έλλειψη των δακτύλων
Ημιαμελία: Έλλειψη του χεριού ή/και αντιβραχίου
Αμελία: Έλλειψη του άκρου.
*Άνω άκρο: Συνήθως το κολόβωμα διαθέτει υπολειμματικά δάκτυλα ή πτυχώσεις.
Β. Ενδιάμεση
• Αναστολή στον σχηματισμό των ενδιάμεσων δομών του άκρου μεταξύ του κορμού και του περιφερικού τμήματός του (χέρι ή πόδι): (Κλασική) φω-
κομελία
• Αναστολή στον σχηματισμό άλλων ενδιάμεσων δομών του άκρου (του ώμου ή βραχίονα ή αντιβραχίου ή χεριού, του ισχίου ή μηρού ή της κνήμης
και περόνης ή του ποδιού): Ατελής φωκομελία.
Γ. Επιμήκης
• Προαξονικές διαμαρτίες (κερκιδικές/κνημιαίες):
Άνω άκρο: Υποπλασία δομών της κερκιδικής πλευράς του άνω άκρου (αντίχειρας, δομές της κερκιδικής επιφάνειας του άνω άκρου) κατά τον
επιμήκη άξονα
Κάτω άκρο: Υποπλασία δομών της κνημιαίας πλευράς του κάτω άκρου (μεγάλο δάκτυλο, δομές της κνημιαίας επιφάνειας του κάτω άκρου) κατά
τον επιμήκη άξονα
• Κεντρικές διαμαρτίες:
Άνω άκρο: Υποπλασία ή απλασία των κεντρικών ακτίνων του άκρου (ΙΙ, ΙΙΙ, IV μετακάρπια και δάκτυλα)
Κάτω άκρο: Υποπλασία ή απλασία των κεντρικών ακτίνων του άκρου (ΙΙ, ΙΙΙ, IV μετατάρσια και δάκτυλα)
• Μεταξονικές διαμαρτίες (ωλένιες/περονιαίες):
Άνω άκρο: Υποπλασία δομών της ωλένιας πλευράς του άνω άκρου (μικρό δάκτυλο ή και IV δάκτυλο, δομές της ωλένιας επιφάνειας του άνω
άκρου) με ή χωρίς διαμαρτία του καρπού
Κάτω άκρο: Υποπλασία δομών της περονιαίας πλευράς του κάτω άκρου (μικρό δάκτυλο ή και IV δάκτυλο, δομές της περονιαίας επιφάνειας του
κάτω άκρου) με ή χωρίς δυσπλασία του ταρσού.
ΙΙ. ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΤΗΣ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΩΝ ΔΟΜΩΝ
Ωμική ζώνη: Διαταραχή στη διαφοροποίηση της ωμοπλάτης ή/και των
μυών της ωμικής ζώνης.
Άρθρωση του ισχίου: Διαταραχή της διαφοροποίησης των δομών
της άρθρωσης του ισχίου (π.χ. συγγενές εξάρθρημα).
Βραχίονας: Συνοστέωση του αγκώνα.
Μηρός: Συμπεριλαμβάνει και την άρθρωση του γόνατος.
Αντιβράχιο: Συνοστέωση του κεντρικού τμήματος της
κερκίδας και της ωλένης.
Κνήμη: Π.χ. Ψευδάρθρωση της κνήμης και της περόνης.
Χέρι: Συνδακτυλία - Συνολκή (συρρίκνωση) εξαιτίας μη διαφορο-
ποίησης μυών, συνδέσμων και αρθρικών θυλάκων.
Πλάγια παρέκκλιση ή μετατόπιση (κλινοδακτυλία).
Πόδι: Συγγενής ραιβοϊπποποδία (congenital clubfoot).
Σχήμα 5:
Στροφή των άκρων προς αντίθετες κατευθύνσεις και
σε διαφορετικό βαθμό: Τα άνω άκρα στρέφονται προς τα έξω,
έτσι ώστε στην τελική τους θέση Ι) η εκτατική επιφάνεια είναι
πλάγια και πίσω, ΙΙ) η ωλένη είναι πλάγια και έσω, και ΙΙΙ) ο α-
γκώνας είναι πίσω
2
. Τα κάτω άκρα στρέφονται προς τα έσω
και έτσι Ι) η εκτατική επιφάνειά τους είναι εμπρός, ΙΙ) η περό-
νη βρίσκεται πλάγια και έξω, και ΙΙΙ) το γόνατο προσανατολίζε-
ται προς τα εμπρός
2
.