Ελληνική Ακτινολογία, Τόμος 44, Τεύχος 2, 2013
66
ώσεων ως καλοήθων ή κακοήθων. Στο παρόν άρθρο
υπενθυμίζεται συντόμως η ανατομία της χοληδόχου
κύστεως και περιγράφονται επιγραμματικά οι βασικές
αρχές των υπερηχογραφικών σκιαγραφικών ουσιών.
Στη συνέχεια παρατίθενται συγκεκριμένες ενδείξεις
της χρήσης τους στη διερεύνηση της παθολογίας της
χοληδόχου κύστεως.
ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΗΣ ΧΟΛΗΔΟΧΟΥ ΚΥΣΤΕΩΣ
Η χοληδόχος κύστη έχει μήκος 8-10cm, πλάτος
3cm (όταν είναι πλήρης χολής) και χωρητικότητα που
κυμαίνεται μεταξύ 30-80cc. Βρίσκεται στον κυστικό
βόθρο της κάτω επιφάνειας του ήπατος. Είναι απο-
πλατυσμένη και έχει δύο επιφάνειες, την πρόσθια
και την οπίσθια. Η πρόσθια επιφάνεια συνδέεται
με συνδετικό ιστό με τον κυστικό βόθρο. Φλεβίδια
του προσθίου τοιχώματος της χοληδόχου κύστεως
εισέρχονται στην ηπατική ουσία. Η οπίσθια επιφάνεια
καθώς και ο πυθμένας της κύστης καλύπτονται από
περιτόναιο και έρχονται σε σχέση με το εγκάρσιο
κόλον και την πρώτη μοίρα του δωδεκαδακτύλου. Σε
κάποιες περιπτώσεις ολόκληρη η χοληδόχος κύστη
περιβάλλεται από περιτόναιο και κρέμεται από βραχεία
περιτοναϊκή πτυχή.
Η χοληδόχος κύστη αποτελείται από τρία μέρη:
τον πυθμένα, το σώμα και τον αυχένα. Ο πυθμένας
καλύπτεται ολόκληρος από περιτόναιο και προέχει
από το πρόσθιο χείλος του ήπατος, βρίσκεται δε πίσω
από το πρόσθιο κοιλιακό τοίχωμα, αντίστοιχα προς το
πρόσθιο άκρο του χόνδρου της 9
ης
ή 10
ης
πλευράς ή
αντίστοιχα προς τη θέση χιασμού του πλευρικού
τόξου
με το έξω χείλος του δεξιού ορθού κοιλιακού μυός.
Το σώμα βρίσκεται στον κυστικό βόθρο και καλύπτεται
οπισθίως από περιτόναιο. Το τμήμα προς τον αυχένα
εμφανίζει μείωση διαμέτρου και ονομάζεται χοάνη.
Ο αυχένας της κύστεως μεταβαίνει χωρίς σαφές όριο
στον κυστικό πόρο. Το τοίχωμα της χοληδόχου κύστε-
ως αποτελείται από έξω προς τα μέσα από: α. ατελή
ορογόνο χιτώνα, β. ινομυώδη χιτώνα και γ. βλεννο-
γόνο από μονόστοιβο,
πρισματικό, υψηλό επιθήλιο,
που παράγει βλέννη. Ο βλεννογόνος της χοληδόχου
κύστεως εμφανίζει πτυχές, που αναστομούμενες μεταξύ
τους του προσδίδουν δικτυωτή όψη.Όταν η χοληδόχος
κύστη είναι πλήρης περιεχομένου, οι περισσότερες
πτυχές εξαφανίζονται, εκτός από ορισμένες που βρί-
σκονται στον αυχένα, είναι μόνιμες και μεταπίπτουν
στην ελικοειδή βαλβίδα του Heister
5, 6
.
H αγγείωση της χοληδόχου κύστεως γίνεται από
τη χολοκυστική αρτηρία, η οποία αποτελεί κλάδο του
δεξιού κλάδου της ιδίως ηπατικής αρτηρίας. Διαιρείται
σε πρόσθιο και οπίσθιο κλάδο, οι οποίοι αρδεύουν
τις αντίστοιχες επιφάνειες της χοληδόχου κύστεως. Οι
φλέβες της διακρίνονται σε επιπολής και εν τω βάθει
Εικόνα 1:
Στον απλό υπερη-
χογραφικό έλεγχο (αριστερά)
σημειώνεται υπερηχογενές
ενδοαυλικό υλικό (βέλος) το
οποίο δεν μετακινείται με την
αλλαγή θέσεως του ασθενούς.
Στην απεικόνιση με σκιαγρα-
φικό (δεξιά) το υλικό δεν ενι-
σχύεται. Ως εκ τούτου, αντιπρο-
σωπεύει ίζημα, χωρίς στοιχεία
συμπαγούς υφής. Το τοίχωμα
της χοληδόχου κύστεως και το
ηπατικό παρέγχυμα ενισχύονται
φυσιολογικά.