Basic HTML Version
Ελληνική Ακτινολογία, Τόμος 43, Τεύχος 2, 2012
144
μέσω των εκσπερματιστικών πόρων. Ο εγγύς ή έσω
σφιγκτήρας εκτείνεται από το έσω στόμιο της ουρήθρας
στον αυχένα της ουροδόχου κύστης μέχρι το επίπεδο
του σπερματικού λοφιδίου, αποτελείται από κυκλο-
τερείς λείες μυϊκές ίνες και τελεί υπό τον έλεγχο του
συμπαθητικού συστήματος. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο
προστάτης αδένας βρίσκεται σε ανατομική σχέση με
το ηβικό τόξο, μέσω των ηβοπροστατικών συνδέσμων
(ligamentum puboprostaticum).
Η μεμβρανώδης ουρήθρα έχει μήκος 1-1,5cm
περίπου. Το εγγύς της όριο αποτελεί το περιφερικό
άκρο του σπερματικού λοφιδίου, ενώ το άπω όριο
είναι ο κώνος της βολβικής μοίρας της ουρήθρας. Η
μεμβρανώδης μοίρα της ουρήθρας είναι το μοναδικό
ανατομικό τμήμα της ουρήθρας που δεν περιβάλλε-
ται από ιστό, όπως είναι ο προστάτης αδένας ή το
σπογγώδες σώμα και, συνεπώς, είναι πιο επιρρεπής
σε τραυματισμούς και ρήξεις
10
. Ο άπω σφιγκτήρας
της ουρήθρας αποτελείται από δύο τμήματα. Το έσω
τμήμα από λείες μυϊκές ίνες προσφύεται στο τοίχωμα
της ουρήθρας και το έξω τμήμα, που περιβάλλει το
έσω τμήμα, έχει γραμμωτές μυϊκές ίνες και βρίσκεται
υπό τον έλεγχο της θέλησής μας. Το ουρογεννητικό
διάφραγμα δεν περιβάλλει πλήρως τη μεμβρανώδη
μοίρα της ουρήθρας, παρέχοντας προστασία μόνο
από τα πλάγια και εκ των όπισθεν. Η μεμβρανώδης
μοίρα της ουρήθρας παραμένει το στενότερο τμήμα της
ουρήθρας, με νηματοειδή απεικόνιση του σκιαστικού
κατά την ανιούσα ουρηθρογραφία.
Η ουρήθρα είναι επιρρεπής σε τραυματισμούς και
ρήξεις, εξαιτίας της στενής ανατομικής της σχέσης με
τα ηβικά οστά και τους ηβοπροστατικούς συνδέσμους.
Οι τραυματικές κακώσεις και ρήξεις της πρόσθιας ου-
ρήθρας αφορούν, συνήθως, συμπίεση της ουρήθρας
ανάμεσα σε ένα αντικείμενο και το ηβικό οστό, ενώ
είναι συνήθως μεμονωμένες. Οι τραυματικές κακώ-
σεις και ρήξεις της οπίσθιας ουρήθρας σχετίζονται,
συνήθως, με κατάγματα οστών της πυέλου μετά από
εφαρμογή ισχυρών συμπιεστικών δυνάμεων στην πύε-
λο (πτώσεις από ύψος, αυτοκινητιστικά δυστυχήματα).
Σπάνια είναι απειλητικές για τη ζωή του ασθενούς,
εκτός αν συνδυάζονται με ρήξη της ουροδόχου κύστης
(20% των περιπτώσεων)
2
.
Η παρουσία αίματος στο έξω ουρηθρικό στόμιο, η
εκτεταμένη αιματουρία, η αδυναμία ούρησης και η
υψηλή θέση του προστάτη σε δακτυλική εξέταση από
το ορθό μετά από κάταγμα της πυέλου ή μετά από ση-
μαντικό τραυματισμό της κατώτερης κοιλιακής χώρας ή
του περινέου, χωρίς παρουσία κάταγματος, συνιστούν
ένδειξη ύπαρξης τραυματισμού της ουρήθρας
2
.
Εικ. 11:
Ασθενής μετά από προστατεκτομή.
α), β) στένωση στα όρια βολβικής και μεμβρανώδους μοίρας (κόκκινο βέλος).
γ), δ) εξαγγείωση σκιαστικού (πράσινα βέλη).
ε), στ) έντονη σκιαγράφηση του φλεβικού δικτύου σε καθυστερημένες λήψεις.
ζ), η) επιβεβαίωση της στένωσης και συνοδός εξαγγείωση κατά την κατιούσα ουρηθρογραφία.