Page 45 - Aktinologia 02-12

Basic HTML Version

131
Α. Τσακαλάκη και συν. Απεικονιστική διερεύνηση διαχωριστικών ανευρυσμάτων θωρακικής αορτής με πολυτομικό αξονικό τομογράφο
αορτικού διαχωρισμού, με παρόμοια ειδικότητα με
την αξονική τομογραφία
12
. ΗMRI μπορεί να αναδείξει
τη ρήξη του έσω χιτώνα, τον τύπο και την έκταση του
διαχωρισμού, την ύπαρξη ανεπάρκειας της αορτής
καθώς και γύρω δομές του μεσοθωρακίου. Άλλο
πλεονέκτημα είναι ότι δε χρειάζεται σκιαγραφικό
μέσο και δεν έχει ιονίζουσα ακτινοβολία. Προτιμάται
σε ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια και αλλεργία
στο ιώδιο
13
. Η MRI είναι η εξέταση εκλογής για την
απεικόνιση των χρόνιων διαχωρισμών, καθώς και για
follow-up. Όμως, δεν είναι εύκολα διαθέσιμη στα
περισσότερα νοσοκομεία, απαιτεί αρκετό χρόνο για
την ανάκτηση των εικόνων και ασθενείς με μόνιμο
βηματοδότη δε μπορούν να την κάνουν
2
.
δ) Αγγειογραφία
: η αγγειογραφία ήταν η εξέταση
εκλογής για την προεγχειρητική εκτίμηση και διάγνωση
του αορτικού διαχωρισμού. Με την εξέλιξη των υπε-
ρήχων, της αξονικής τομογραφίας και του μαγνητικού
συντονισμού, ο ρόλος της περιορίζεται μόνο αν ενδεί-
κνυνται μη χειρουργικές επεμβατικές μέθοδοι
14
. Τα
ευρήματα της αγγειογραφίας είναι λιγότερο ευαίσθητα
από αυτά τον νεότερων, μη επεμβατικών τεχνικών,
ειδικά για το αορτικό ενδοτοιχωματικό αιμάτωμα
15
. Στα
πλεονεκτήματα της αγγειογραφίας περιλαμβάνονται
η απεικόνιση του αληθούς και ψευδούς αυλού, της
διαχωριστικής μεμβράνης, της παλινδρόμησης στην
αορτή, καθώς και των στεφανιαίων αγγείων. Τα μει-
ονεκτήματά της είναι ότι είναι επεμβατική μέθοδος,
που απαιτεί τη μεταφορά του ασθενούς, ότι η χρήση
σκιαγραφικού μέσου μπορεί να είναι βλαβερή για
ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια και αλλεργία στο
ιώδιο, καθώς και ότι μπορεί να γίνει λανθασμένη
διάγνωση, αν ο ψευδής αυλός είναι θρομβωμένος
2
.
ε) Αξονική τομογραφία:
η μέχρι πρότινος εξέταση
εκλογής της αγγειογραφίας έχει αντικατασταθεί από τη
CT αγγειογραφία. ΗCT αγγειογραφία έγινε δυνατή με
την ανάπτυξη της ελικοειδούς αξονικής τομογραφίας
2
.
Σήμερα, με την εξέλιξη της πολυτομικής αξονικής
τομογραφίας (MDCT), υπάρχει η δυνατότητα για
γρηγορότερη απεικόνιση, με λεπτότερες τομές και
ανακατασκευή σε πολλαπλά επίπεδα
16
. Η ευαισθησία
της αξονικής τομογραφίας για τον αορτικό διαχωρι-
σμού είναι 87-94% και η ειδικότητα είναι 92-100%.
Τα τυπικά ευρήματα του αορτικού διαχωρισμού στην
αξονική τομογραφία είναι το αορτικό ενδοτοιχωματικό
αιμάτωμα και η μεμβράνη διαχωρισμού, που χωρίζει
τον αληθή από τον ψευδή αυλό. Επίσης, μπορεί να
αναδείξει αίμα στον υπεζωκότα , στο περικάρδιο ή στο
μεσοθωράκιο. Στα μειονεκτήματά της περιλαμβάνεται
η χρήση σκιαγραφικού μέσου, το οποίο μπορεί να
επιβαρύνει ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια ή αλ-
λεργία στο ιώδιο, καθώς και ότι δε μπορεί να δώσει
πληροφορίες για το αν υπάρχει παλινδρόμηση στην
αορτή
17
. Η αξονική τομογραφία είναι χρήσιμη και για
το μετεγχειρητικό follow-up
10
.
MDCT
Η λειτουργία των πολυτομικών αξονικών τομο-
γράφων στηρίζεται στην ταυτόχρονη περιστροφή της
λυχνίας και της διάταξης των ανιχνευτών. Ανάλογα
με τον αριθμό των σειρών των ανιχνευτών, υπάρχουν
πολυτομικοί αξονικοί τομογράφοι 4, 16, 64, 256 σει-
ρών. Ο χρόνος περιστροφής και ο χρόνος σάρωσης
μειώνονται, ενώ αυξάνεται η εμβέλεια κάλυψης κατά
τη σάρωση και λαμβάνονται λεπτότερες τομές.
Η βραχύτερη διάρκεια της σάρωσης μειώνει τον
κίνδυνο τεχνικών σφαλμάτων, ιδίως σε παιδιά και σε
ασθενείς σε κρίσιμη κατάσταση (τραυματίες, ασθενείς
με δύσπνοια, με υποψία πνευμονικής εμβολής), μειώνει
τον απαιτούμενο όγκο του χορηγούμενου σκιαγραφι-
κού μέσου, ενώ προσφέρει τη δυνατότητα δυναμικών
μελετών αιματικής ροής (perfusion imaging).
H μεγάλη εμβέλεια της σάρωσης επιτρέπει τη
διενέργεια CT αγγειογραφίας της θωρακικής και
κοιλιακής αορτής και των τελικών κλάδων της, ενώ
καθιστά δυνατή την απεικόνιση των καρωτίδων από
το αορτικό τόξο έως την ενδοκράνια κυκλοφορία.
Τέλος, οι λεπτότερες τομές επιτρέπουν την ισοτρο-
πική πολυεπίπεδη απεικόνιση, με μεγάλη χωρική
ικανότητα για την εξέταση των κροταφικών οστών
και για το μυοσκελετικό σύστημα. Στον αντίποδα, η
πολυτομική αξονική τομογραφία προσφέρει τεράστιο
όγκο δεδομένων, που απαιτεί μεγάλες δυνατότητες
αποθήκευσης και μεγάλο χρόνο επεξεργασίας τους.
Όσο ελαττώνεται το πάχος τομής, τόσο αυξάνεται ο
θόρυβος της εικόνας, μειώνοντας έτσι τη γεωμετρι-
κή απόδοση των ανιχνευτών. Στις περιπτώσεις που
θέλουμε πολύ λεπτές τομές, για τη βελτιστοποίηση
της εικόνας, αυξάνεται αναγκαστικά η δόση της χο-
ρηγούμενης ακτινοβολίας στον ασθενή
18
.
MDCT ΚΑΙ ΑΟΡΤΙΚΟΣ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ
Σε υποψία αορτικού διαχωρισμού, η εξέταση εκλο-
γής θα πρέπει να εξερευνά ολόκληρη τη θωρακική
και κοιλιακή αορτή, μαζί με τις λαγόνιες και κοινές
μηριαίες αρτηρίες ( Εικόνα 5). Μια τόσο εκτενής δι-
ερεύνηση είναι τώρα δυνατή με τους πολυτομικούς
αξονικούς τομογράφους
19
, γι’ αυτό και αποτελεί την