Basic HTML Version
Ελληνική Ακτινολογία, Τόμος 45, Τεύχος 1, 2014
42
τα προχόνδρινα σπονδυλικά σώματα προέρχονται α-
πό δύο γειτονικά σκληροτόμια
8,9
.
Κατά τον σχηματισμό των σπονδύλων και των μεσο-
σπονδύλιων δίσκων, η νωτιαία χορδή που περιβάλλε-
ται από τους σπονδύλους υποστρέφεται, ενώ μεταξύ
των σπονδύλων η νωτιαία χορδή προωθείται εσωτερι-
κά του ινώδους δακτυλίου για να σχηματίσει τον πη-
κτοειδή πυρήνα του κάθε μεσοσπονδύλιου δίσκου
8
.
Οι πλευρικές αποφύσεις (πρόδρομος των εγκάρ-
σιων αποφύσεων και των πλευρών) και τα σπονδυλι-
κά τόξα σχηματίζονται από δύο επιπλέον κυτταρικές
ομάδες του σκληροτομίου
9
.
Στη συνέχεια και κατά την έκτη εβδομάδα, σε κάθε
σπόνδυλο εμφανίζονται τρία ζευγάρια κέντρων χον-
δροποίησης, ένα για το κέντρο (σπονδυλικό σώμα),
ένα για το σπονδυλικό τόξο και ένα για τις πλευρικές
αποφύσεις
8,9
.
Έξι με επτά εβδομάδες αργότερα εμφανίζονται οι
πυρήνες οστέωσης, πρώτα στους θωρακικούς και ο-
σφυϊκούς σπονδύλους και αργότερα στους αυχενι-
κούς (εκτός από τον άξονα)
8
. Από αυτούς, ένας εντο-
πίζεται στο κέντρο του σπονδυλικού σώματος, και έ-
νας σε κάθε μισό του σπονδυλικού τόξου, δεξιά και
αριστερά της μέσης γραμμής
8
. Οι δευτερογενείς πυ-
ρήνες οστέωσης για τους σπονδύλους εμφανίζονται
μετά τη γέννηση
9
.
Limbus vertebrae είναι η πρωτογενής βλάβη του με-
σοσπονδύλιου δίσκου
2
που προκύπτει από την πρό-
πτωση τμήματος του πηκτοειδούς πυρήνα σε ένα ευ-
ένδοτο σημείο του γειτονικού (συχνότερα κατώτερου)
σπονδύλου
2,5
. Το σημείο αυτό είναι το σημείο επα-
φής της χόνδρινης δακτυλιοειδούς απόφυσης (η ο-
ποία αρχίζει να οστεοποιείται κατά την ηλικία των 6-9
ετών)
2-4,9
με το σπονδυλικό σώμα, πριν την ολοκλή-
ρωση της οστέωσης του, οπότε και φυσιολογικά θα
συνενώνονταν (18-20 έτη)
2,3,9
(Σχήμα 4). Το αποτέ-
λεσμα είναι η απομάκρυνση τμήματος της δακτυλιο-
ειδούς απόφυσης από το σπονδυλικό σώμα, η οποί-
α τελικά αδυνατεί να ενωθεί με αυτό και εξελίσσεται
σαν ξεχωριστό τριγωνικό οστικό τεμάχιο παρά τον α-
ντίστοιχο σπόνδυλο.
Υποστηρίζεται ότι τάση μετατόπισης (shear stress) ή
τραύμα (υπερέκταση της σπονδυλικής στήλης ή ταυτό-
χρονη βίαιη κάμψη και αξονική συμπίεση της σπον-
δυλικής στήλης)
10
μπορούν να προκαλέσουν πρόπτω-
ση του πηκτοειδούς πυρήνα κατά την περίοδο πριν τη
συνένωση της οστεοποιημένης δακτυλιοειδούς από-
φυσης με το σπονδυλικό σώμα
3,4
. Παρόλο που αυ-
τό μπορεί δυνητικά να συμβεί και σε όλη τη διάρκεια
ζωής της χόνδρινης δακτυλιοειδούς απόφυσης
4
, πι-
στεύεται ότι εξαιτίας της μηχανικής της σπονδυλικής
στήλης, η τάση που δέχεται η οστεοποιημένη δακτυ-
λιοειδής απόφυση είναι σημαντικά μεγαλύτερη α-
πό αυτή που δέχεται η χόνδρινη δακτυλιοειδής από-
φυση
4,11
. Έχει επίσης προταθεί η θεωρία δημιουρ-
γίας limbus vertebrae μετά από τραύμα της σπονδυ-
λικής στήλης σε ενήλικες, στους οποίους η συνένω-
ση της δακτυλιοειδούς απόφυσης με το σπονδυλικό
σώμα είτε καθυστέρησε, είτε δεν πραγματοποιήθηκε
καθόλου
10,
. Ένας ακόμη παράγοντας που μπορεί να
Σχήμα 4:
Ο παθοφυσιολογικός μηχανισμός της limbus vertebrae σχηματικά.