Ελληνική Ακτινολογία, Τόμος 45, Τεύχος 1, 2014
40
ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ
Έγινε αναδρομική ανασκόπηση των απεικονιστι-
κών εξετάσεων τεσσάρων ασθενών που παραπέμφθη-
καν στο τμήμα μας για εξέταση απλής ακτινογραφί-
ας της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης και
στους οποίους διαπιστώθηκε limbus vertebrae. Από
αυτούς, τρεις ήταν γυναίκες και ένας άνδρας, με μέ-
σο όρο ηλικίας 53,5 έτη, και εύρος ηλικιών 23 (γυ-
ναίκα) μέχρι 71 έτη (άνδρας). Η νεαρή γυναίκα προ-
σήλθε στα επείγοντα εξωτερικά ιατρεία με αναφερό-
μενο πρόσφατο ιστορικό τραύματος στην αυχενική
και οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης με συ-
νοδό διάχυτο άλγος κατά μήκος αυτής, ενώ οι υπό-
λοιποι προσήλθαν στα τακτικά εξωτερικά ιατρεία με
χρόνια οσφυαλγία και χωρίς να αναφέρουν ιστορι-
κό τραύματος.
Όλοι οι ασθενείς υποβλήθηκαν αρχικά σε απλή ο-
πισθοπρόσθια και πλάγια ακτινογραφία της οσφυϊκής
μοίρας που ανέδειξε τη βλάβη limbus vertebrae. Στη
συνέχεια πραγματοποιήθηκε εξέταση αξονικής τομο-
γραφίας με Philipsi CT 256 τομών και η διερεύνηση
των ασθενών ολοκληρώθηκε με απεικονιστικό έλεγ-
χο με μαγνητικό τομογράφο Philips Ingenia 3.0T. Οι
εξετάσεις στο σύνολο τους αποθηκεύτηκαν ψηφιακά
στο σύστημα αρχειοθέτησης του νοσοκομείου AGFA
ΙΜPAX Client από όπου και ανακτήθηκαν.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Στην απλή πλάγια ακτινογραφία της οσφυϊκής μοί-
ρας της σπονδυλικής στήλης, σε έναν ασθενή απει-
κονίσθηκε πρόσθια και άνω βλάβη limbus vertebrae
στον Ο2 σπόνδυλο, σε έναν ασθενή απεικονίσθηκε
ανάλογη βλάβη στον Ο3 σπόνδυλο και σε δύο ασθε-
νείς απεικονίσθηκε η ίδια βλάβη στον Ο4 σπόνδυλο
(σύνολο τέσσερις ασθενείς). Σε όλες τις περιπτώσεις,
στην πλάγια ακτινογραφία ΟΜΣΣ το οστικό τεμάχιο
της βλάβης είχε το χαρακτηριστικό τριγωνικό σχήμα,
σκληρυντικά ανώμαλα όρια και εντοπιζόταν πλησίον
της πρόσθιας άνω γωνίας του σπονδύλου και στο ίδιο
στεφανιαίο επίπεδο με αυτήν (Εικόνα 1). Η πρόσθια
άνω γωνία του σπονδύλου παρουσίαζε οστικό έλλειμ-
μα, με τα χείλη του σπονδυλικού σώματος να απεικο-
νίζονται ανώμαλα και οστεοσκληρυντικά (Εικόνα 1).
Ο έλεγχος με την αξονική τομογραφία επιβεβαί-
ωσε τη φύση της βλάβης ως limbus vertebrae, με α-
νάδειξη i) της ακριβούς μορφής και θέσης του οστι-
κού τεμαχίου πρόσθια του εμπλεκόμενου σπονδυλι-
κού σώματος και ii) των ανώμαλων σκληρυντικών ο-
ρίων του οστικού τεμαχίου και του γειτονικού τμήμα-
τος του σπονδυλικού σώματος (Εικόνα 2, 3).
Τέλος, στις Τ1 και Τ2 ακολουθίες μαγνητικού συ-
ντονισμού απεικονίστηκε η limbus vertebrae και διαπι-
στώθηκε η παρουσία ή όχι συνοδών βλαβών (Εικόνες
4-6). Συγκεκριμένα, στην ασθενή με το ιστορικό τραυ-
ματισμού της σπονδυλικής στήλης διευκρινίστηκε η
απουσία συνοδών καταγμάτων στους σπονδύλους
της αυχενικής και οσφυϊκής μοίρας και απουσία κή-
λης των μεσοσπονδύλιων δίσκων. Σε έναν ασθενή
βρέθηκε παρουσία οπίσθιων οστεοφύτων, κήλη του
μεσοσπονδύλιου δίσκου και υπερτροφική αρθροπά-
Σχήμα 1
: Σχηματισμός του δίστιβου (1, 2η εβδομάδα κύησης) και τρίστιβου (3η εβδομάδα κύησης) εμβρυοβλάστη.
Πίνακας 1: Συμπτωματολογία της limbus vertebrae
Συμπτώματα της limbus vertebrae[2,5,6]
• Χρόνια ραχιαλγία, οσφυαλγία
• Ισχιαλγία
• Ριζιτικό άλγος με ή χωρίς ιστορικό τραυματισμού
• Οσφυϊκή ευαισθησία
• Σπασμοί των παρασπονδυλικών μυών
• Μυϊκή αδυναμία
Πίνακας 2: Διαφοροδιάγνωση της limbus vertebrae
Διαφορική διάγνωση της limbus vertebrae[2,5,6]
• Οξύ κάταγμα σπονδύλου
• Παλαιό κάταγμα του σπονδύλου
• Οστεοφυτικό τεμάχιο
• Κήλη επασβεστωμένου μεσοσπονδύλιου δίσκου
• Τοπική επασβέστωση του πρόσθιου ή οπίσθιου επιμήκους συνδέσμου
• Όζος του Schmorl