Ελληνική Ακτινολογία, Τόμος 45, Τεύχος 1, 2014
26
ΑΝΑΤΟΜΙΑ
Η αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης απο-
τελείται από 7 σπονδύλους, με διαφοροποιημένους
τους δύο πρώτους, άτλαντα και άξονα, οι οποίοι στε-
ρούνται σώματος.
Μεταξύ των σπονδύλων βρίσκεται ένας ινώδης-
ελαστικός δίσκος, ο μεσοσπονδύλιος δίσκος, σκοπός
του οποίου είναι η απορρόφηση των κραδασμών
5
.
Κάθε σπόνδυλος φέρει στη μεσότητα την ακανθώ-
δη απόφυση, η οποία φέρεται ραχιαία, καθώς και δύ-
ο ζεύγη αποφυσιακών αρθρώσεων τις ανάντεις και
κατάντεις.
Οι αποφυσιακές αρθρώσεις αφορίζουν τα μεσο-
σπονδύλια τρήματα από τα οποία εξέρχεται το αντί-
στοιχο ζεύγος νωτιαίων ριζών. Στην ΑΜΣΣ εκφύο-
νται 8 ζεύγη νωτιαίων νεύρων (Εικόνα 1). Αντίθετα
με την οσφυϊκή μοίρα της ΣΣ, τα αυχενικά νεύρα α-
ναδύονται από το υπερκείμενο μεσοσπονδύλιο τρή-
μα, για παράδειγμα η Α5 νωτιαία ρίζα αναδύεται α-
πό το Α4-Α5 μεσοσπονδύλιο διάστημα
5
. Αυτό σημαί-
νει ότι κήλη του μεσοσπονδυλίου δίσκου στο Α4-Α5
τμήμα, θα προκαλέσει Α5 ριζοπάθεια, [ενω η κήλη
του μεσοσπονδυλίου δίσκου στο Α4-Α5 οπίσθια κε-
ντρικά θα προκαλέσει και Α6 ριζοπάθεια].
Τέλος, ανάμεσα στα τόξα και τα σώματα των σπον-
δύλων αφορίζεται ο σπονδυλικός σωλήνας, ο οποί-
ος φιλοξενεί το νωτιαίο μυελό
5
.
ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ
Η θέση, η πολυπλοκότητα της δομής καθώς και ο
σύνθετος λειτουργικός προορισμός της ΣΣ, την καθι-
στούν εύκολο στόχο ποικίλων παθολογικών διεργα-
σιών. Η παθοφυσιολογία μπορεί να αφορά τα σπον-
δυλικά σώματα ή τόξα, τις αρθρικές επιφάνειες, τους
μεσοσπονδύλιους δίσκους, τους συνδέσμους, τον ί-
διο το νωτιαίο μυελό ή τις νωτιαίες ρίζες
6,7
.
Διάφορες αιτίες είναι δυνατό να προκαλέσουν πί-
εση των νωτιαίων στελεχών, καθώς αυτά εξέρχονται
από τα μεσοσπονδύλια τρήματα. Τα συχνότερα αίτι-
α είναι
8,9
:
• Κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου
• Εκφυλιστικές αλλοιώσεις-οστεόφυτα
• Τοπικές φλεγμονές
• Ογκόμορφες εξεργασίες
Η συμπίεση των νωτιαίων ριζών, έχει ως αποτέ-
λεσμα την πρόκληση ριζιτικού άλγους που αντανα-
κλά στην περιοχή που νευρώνει το αντίστοιχο νεύρο
(Εικόνα 2). Έτσι στην περιοχή κατανομής των αυχε-
νικών νεύρων, εκδηλώνεται ως αυχεναλγία ή βραχι-
αλγία. Σημαντικό είναι επίσης να τονισθεί πως κήλη
Εικόνα 1:
Αυχενικές ρίζες και κατανομή αυτών στον αυχένα-ώμο και άνω άκρο. (*Aprill C, Bogduk N. Cervical zygoapophyseal
joint pain patterns. A study in normal volunteers. Spine 1990 15: 453:7)