Ελληνική Ακτινολογία, Τόμος 44, Τεύχος 1, 2013
28
τραπέζι φέρεται σε κατακόρυφη θέση, ενώ ο εξετα-
ζόμενος κάθεται σε ένα ειδικό δοχείο αφοδευσιο-
γραφήματος.
Ακτινοσκοπικά παρακολουθούμε την ανατομία
του ορθού, καθώς και την κινητικότητα αυτού κατά
τις διάφορες φάσεις της αφόδευσης. Λαμβάνονται
εικόνες κατά:
•
την ηρεμία
•
τη συγκράτηση
•
την αφόδευση
•
τη δοκιμασία Valsalva
•
το τέλος της αφόδευσης
3.2 Παράμετροι προς αξιολόγηση
Η αισθητικότητα, του ορθού εκτιμάται κατά τη χο-
ρήγηση του πολτώδους υλικού, αφού με τα 180ml,
περιμένουμε αίσθημα έπειξης προς αφόδευση του
ασθενούς. Σε αντίθετη περίπτωση εκτιμούμε την αι-
σθητικότητα του ορθού ως μειωμένη.
Η κινητικότητα της ορθοπρωκτικής συμβολής. Η κε-
φαλοουραία μετατόπιση της ορθοπρωκτικής συμβολής
είναι φυσιολογική κατά τις διάφορες φάσεις της αφό-
δευσης. Το επίπεδο αναφοράς είναι η ηβοκοκκυγική
γραμμή. Πρόκειται για την ευθεία που φέρεται από
τον κόκκυγα προς την ηβική σύμφυση και παριστά το
ύψος του πυελικού εδάφους. Το ορθό φυσιολογικά
βρίσκεται εκατέρωθεν της γραμμής αυτής 1-2εκ,
κατά την ηρεμία. Κατά τη φάση της συγκράτησης, η
ορθοπρωκτική συμβολή ανέρχεται της ηβοκοκκυγικής
γραμμής (2-5εκ) και το αντίθετο συμβαίνει κατά την
αφόδευση (4-6εκ).
Η ορθοπρωκτική γωνία. Πρόκειται για τη γωνία που
σχηματίζεται από τον επιμήκη άξονα που περνά από τον
πρωκτικό σωλήνα και τον επιμήκη άξονα του ορθού. Η
γωνία αυτή σε συνθήκες ηρεμίας μετράται 95°-110°.
Αποτελεί έναν έμμεσο δείκτη της λειτουργικότητας
του ηβοκοκκυγικού μυός. Η ορθοπρωκτική γωνία
στη φάση της συγκράτησης οξύνεται περί τις 75°και
μετακινείται προς τα άνω. Στη φάση αυτή το εντύπωμα
του ηβοκοκκυγικού μυός γίνεται πιο εμφανές. Το
αντίστροφο συμβαίνει κατά την αφόδευση, όπου η
ορθοπρωκτική γωνία αμβλύνεται φτάνοντας τις 140°-
160° ενώ συγχρόνως κατέρχεται, και το εντύπωμα του
ηβοκοκκυγικού μυός εξαφανίζεται
8,10
.
Όταν εκτελείται η δοκιμασία Valsalva, παρά την αύ-
ξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης, η ορθοπρωκτική γωνία
δεν μεταβάλλεται σημαντικά (πλην ήπιας όξυνσης),
ώστε να διατηρηθεί η εγκράτεια των κοπράνων.
Τέλος, σε ένα αφοδευσιογράφημα εκτιμούμε τον
χρόνο που απαιτείται για την πλήρη κένωση του ορ-
θού και ο οποίος δεν πρέπει να ξεπερνά τα 30sec, σε
φυσιολογικές συνθήκες
2,8
.
3.3 Παθολογικά ευρήματα
3.3.1 Σύνδρομο καθόδου του περινέου
Πρόκειται για μια κλινική οντότητα, η οποία ακτι-
Εικόνα 2:
Εντύπωμα του ηβο-
κοκκυγικού μυός στην οπίσθια
επιφάνεια του ορθού.