Page 28 - Aktinologia 01-13

Basic HTML Version

27
Π. Βλάχου, Λ. Αδαμοπούλου, Χ. Τριαντοπούλου Η τεχνική του αφοδευσιογραφήματος, οι ενδείξεις, τα αποτελέσματα και η κλινική του σημασία.
MR αφοδευσιογράφημα
αφοδευσιογράφημα
Το υπερηχογράφημα του πρωκτού αποτελεί μια
σχετικά εύχρηστη μέθοδο, όπου με τη βοήθεια του
κατάλληλου ηχοβολέα, μελετάται κυρίως η ανατομική
ακεραιότητα των σφιγκτήρων του πρωκτού, καθώς
και των περιβαλλόντων περιτονιών και μυών (Εικόνα
3)
4
. Όπως είναι κατανοητό το υπερηχογράφημα του
πρωκτού αδυνατεί να κάνει δυναμική εκτίμηση της
περιοχής
5
.
Το MR αφοδευσιογράφημα αποτελεί μια καινού-
ρια μέθοδο με εξαιρετικά μεγάλη ευκρίνεια, όσον
αφορά τις ανατομικές δομές και τις σχέσεις αυτών.
Επιπλέον, παρέχει τη δυνατότητα δυναμικής μελέτης
της ορθοπρωκτικής περιοχής με τη χρήση κατάλλη-
λων ενδοορθικών πηνίων (Εικόνα 4)
4
. Εντούτοις,
ο εξοπλισμός είναι ακριβός και απαντάται σε πολύ
εξειδικευμένα κέντρα, που μάλλον δεν βρίσκονται
στη χώρα μας
2,6,7
.
Το αφοδευσιογράφημα που αποτελεί και το αντικεί-
μενο αναφοράς της δικής μας ανασκόπησης, αποτελεί
επίσης τρόπο μελέτης του πυελικού εδάφους και θα
αναλυθεί λεπτομερέστερα παρακάτω.
3. ΑΦΟΔΕΥΣΙΟΓΡΑΦΗΜΑ
Ο πρώτος που περιέγραψε την τεχνική του αφο-
δευσιογραφήματος, ήταν ο Wallden το 1953
8,9
. Από
τότε η μέθοδος έχει εξελιχθεί και παραμένει σημα-
ντικό όπλο στη φαρέτρα για τη δυναμική απεικόνιση
της ορθοπρωκτικής περιοχής. Στα πλεονεκτήματα
συμπεριλαμβάνονται ακόμη η εύκολη πρόσβαση και
το χαμηλό κόστος. Σχετικό μειονέκτημα αποτελεί η
έκθεση του ασθενούς στην ιοντίζουσα ακτινοβολία και
η αδυναμία απεικόνισης ανατομικών λεπτομερειών.
3.1. Τεχνική
Το αφοδευσιογράφημα μελετά με δυναμικό τρόπο
την κένωση του περιφερικού τμήματος του ορθού δη-
λαδή της ληκύθου του ορθού
8,10,11,12
. Η μελέτη γίνεται
υπό ακτινοσκοπικό έλεγχο σε μια σύντομη διαδικα-
σία που δεν κουράζει τον εξεταζόμενο. Εντούτοις,
η διαδικασία είναι ενδεχομένως «προσβλητική» για
τον ασθενή, γι αυτό είναι απαραίτητη η λεπτομερής
ανάλυση των βημάτων για να έχουμε την καλύτερη
δυνατή συνεργασία με τον ασθενή.
Το αφοδευσιογράφημα δεν χρειάζεται κάποια ιδι-
αίτερη προετοιμασία του ασθενούς. Προτιμούμε το
ορθό να είναι κενό, όμως αποφεύγουμε τη χρήση
καθαρτικών διότι πιθανά επηρεάζει την κινητικότητα
του εντέρου
2
.
Περίπου μία ώρα προ της εξέτασης χορηγούμε από
του στόματος 150 ml βαριούχου διαλύματος, ώστε να
απεικονίσουμε το λεπτό έντερο.
Γίνεται προετοιμασία του πολτώδους υλικού με
ανάμειξη σκόνης πουρέ πατάτας, βαρίου και νερού.
Ο πουρές πατάτας θα εξασφαλίσει την ημιστερεά υφή
που προσομοιάζει με φυσιολογικό κόπρανο.
Με τον ασθενή ξαπλωμένο σε αριστερά πλάγια
θέση, ενίουμε στον πρωκτό 180ml πολτώδους υλικού,
ενώ τραβώντας προς τα έξω τη σύριγγα συνεχίζοντας
να πιέζουμε, στοχεύουμε στην σκιαγράφηση και του
πρωκτικού σωλήνα. Στη συνέχεια το ακτινολογικό
Εικόνα 1:
Σχηματική αναπα-
ράσταση του ηβοκοκκυγικού
μυός.