Bιβλιογραφική Eνημέρωση

Bιβλιογραφική Eνημέρωση

CT εγκεφάλου σε οξύ εγκεφαλικό επεισόδιο με χρήση πολυτομικού αξονικού τομογράφου: προγνωστική αξία των διαφορετικών προτύπων του σημείου της υπέρπυκνης αρτηρίας, που απεικονίζεται με ανασυνθέσεις με την προβολή της μέγιστης έντασης, στον καθορισμό της εντόπισης και της έκτασης του εμφράκτου

Multidetector computed tomography of the head in acute stroke: predictive value of different patterns of the dense artery sign revealed by maximum intensity projection reformations for location and extent of the infracted area

Gadda D, Vannucchi L, Pacini P, et al.
Eur Radiol 2005; 15:2387-2395

Κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης εργασίας αποκτήθηκαν ανασυνθέσεις με προβολή της μέγιστης έντασης από εγκάρσιες τομές 2,5χιλ. (χωρίς τη χορήγηση ενδοφλέβιου σκιαγραφικού μέσου), με τη βοήθεια πολυτομικού αξονικού τομογράφου. Η λήψη των εγκάρσιων τομών έγινε σε 49 ασθενείς εντός των έξι πρώτων ωρών από την προσβολή της πρόσθιας εγκεφαλικής αρτηρίας, προκειμένου να αναγνωριστούν τα διαφορετικά πρότυπα του σημείου της υπέρπυκνης αρτηρίας, καθώς και η προγνωστική αξία αυτών στην εντόπιση και την έκταση των προσβεβλημένων περιοχών. Μια υπέρπυκνη εγκεφαλική αρτηρία θεωρείται ότι αποφράσσεται από θρόμβο ή έμβολο, όταν είναι πυκνότερη από την ετερόπλευρη (κατά 20-30HU), όταν η αύξηση της πυκνότητάς της δεν οφείλεται σε αποτιτανώσεις ή υψηλό αιματοκρίτη και όταν η εντόπισή της συνάδει με τα νευρολογικά ευρήματα.
Το σημείο της υπέρπυκνης αρτηρίας βρέθηκε στο 67,3% των περιπτώσεων.
Η παρουσία αυξημένης πυκνότητας σε ολόκληρο το τμήμα Μ1 με επέκταση στο τμήμα Μ2 της μέσης εγκεφαλικής αρτηρίας συνδέθηκε με περισσότερο εκτεταμένα εγκεφαλικά έμφρακτα, σε σχέση με την παρουσία υπέρπυκνου τμήματος Μ1 ή την παρουσία υπέρπυκνων περιφερικών Μ1 και Μ2 τμημάτων. Η παρουσία υπέρπυκνου κλάδου της μέσης εγκεφαλικής αρτηρίας στη σχισμή του Sylvius συνδέθηκε με περιορισμένη έκταση των εγκεφαλικών εμφράκτων. Στο 62,5% των ασθενών, που δεν αναδείχθηκε υπέρπυκνη αρτηρία, εμφανίστηκαν τελικά περιορισμένες βλάβες.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΑΡΘΡΟΥ
Η συγκεκριμένη εργασία μας βοηθά να εκτιμήσουμε την απεικονιστική και την προγνωστική αξία του σημείου της υπέρπυκνης αρτηρίας, το οποίο αναγνωρίζεται όλο και συχνότερα με τη χρήση των πολυτομικών αξονικών τομογράφων.
Απεικονιστικά ευρήματα του σπονδυλικού οστεοειδούς οστεώματος με έμφαση στα ευρήματα του Μ.Σ.

Imaging features of spinal osteoid osteoma with emphasis on MRI features.

Harish S, Saifuddin A.
Eur Radiol 2005; 15:2396-2403

Το άρθρο αυτό παρουσιάζει την αναδρομική εκτίμηση των απεικονιστικών ευρημάτων 13 ασθενών, στους οποίους τέθηκε η διάγνωση του σπονδυλικού οστεοειδούς οστεώματος (Ο.Ο.). Ο διαθέσιμος απεικονιστικός έλεγχος περιλάμβανε απλές ακτινογραφίες (n=10), υπολογιστική τομογραφία (Υ.Τ.) (n=13), σπινθηρογράφημα οστών (n=5) και μαγνητικό συντονισμό (Μ.Σ.) (n=13). Τα ευρήματα του Μ.Σ. που εκτιμήθηκαν ήταν τα πρότυπα οιδήματος του σπονδυλικού τόξου και του σπονδυλικού σώματος και η παρουσία αναγνωρίσιμου πυρήνα. Τα ευρήματα του Μ.Σ. συσχετίστηκαν με τα ευρήματα των άλλων απεικονιστικών μεθόδων. Στη μελέτη αυτή εξετάστηκαν επτά άνδρες και έξι γυναίκες ασθενείς, ηλικίας 8-59 ετών.
Στις απλές ακτινογραφίες απεικονίστηκε σκολίωση σε δέκα ασθενείς και σκληρυντικός αυχένας σε εννέα ασθενείς. Αυξημένη εστιακή πρόσληψη, σύμφωνη με την παρουσία Ο.Ο., ανιχνεύθηκε και στους πέντε ασθενείς στους οποίους διενεργήθηκε σπινθηρογράφημα οστών. Στην Υ.Τ. η παρουσία πυρήνα αναγνωρίστηκε σε όλους τους ασθενείς, ενώ αντιδραστική σκλήρυνση σε δώδεκα. Ο Μ.Σ. ανέδειξε τον πυρήνα του Ο.Ο. σε οκτώ ασθενείς και μονόπλευρο οίδημα του σπονδυλικού τόξου με πρόσθια επέκταση και προσβολή του ομόπλευρου οπισθοπλάγιου τμήματος του σπονδυλικού σώματος σε έντεκα ασθενείς. Όταν διενεργείται Μ.Σ. για την εκτίμηση του ραχιαίου άλγους, η παρουσία μονόπλευρου οιδήματος του σπονδυλικού τόξου και η επέκταση αυτού στο οπισθοπλάγιο τμήμα του σπονδυλικού σώματος αυξάνει την πιθανότητα του σπονδυλικού Ο.Ο., και ο απεικονιστικός έλεγχος θα πρέπει να συμπληρώνεται με τη διενέργεια Υ.Τ., προκειμένου να επιβεβαιωθεί η παρουσία του πυρήνα του Ο.Ο.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΑΡΘΡΟΥ
Το άρθρο αυτό τονίζει τη σημασία των συγκεκριμένων ευρημάτων του Μ.Σ., που θέτουν την υποψία του σπονδυλικού οστεοειδούς οστεώματος.
Η αξία της υπερηχοτομογραφίας με τη μέθοδο διαβάθμισης του γκρι και τη χρήση σκιαγραφικού μέσου στην εκτίμηση της αγγείωσης των αρθρώσεων σε ρευματοειδή αρθρίτιδα: Αποτελέσματα της ομάδας ερευνών IACUS

Contrast enhanced gray-scale sonography in assessment of joint vascularity in rheumatoid arthritis: results from the IACUS study group

Klauser A, Demharter J, Bohndorf K, et al.
Eur Radiol 2005; 15:2404-2410

Ο σκοπός αυτής της μελέτης είναι να εκτιμήσει την αξία της υπερηχοτομογραφίας με τη μέθοδο διαβάθμισης του γκρι και τη χρήση σκιαγραφικού μέσου (CEUS) στην ανίχνευση της αγγείωσης των αρθρώσεων σε ασθενείς που πάσχουν από ρευματοειδή αρθρίτιδα (Ρ.Α.), στα πλαίσια πολυκεντρικής μελέτης της ομάδας ερευνών International Arthritis Contrast Ultrasound (IACUS). Εξετάστηκαν 113 αρθρώσεις σε 113 ασθενείς (44 άντρες, 69 γυναίκες? με μέσο όρο ηλικίας 51±14 έτη) με την κλινική διάγνωση της Ρ.Α.
Διενεργήθηκε υπερηχοτομογραφική εξέταση με τη μέθοδο διαβάθμισης του γκρι (US), με τη χρήση του Doppler ισχύος (PDUS) καθώς και CEUS. Διενεργήθηκε ανίχνευση της αγγείωσης της άρθρωσης, για να διαφοροδιαγνωστεί η ενεργός υμενίτιδα από την ανενεργό ενδαρθρική πάχυνση. Με τη χρήση της US και της PDUS κατέστη δυνατό να διαφοροδιαγνωστεί η ενεργός υμενίτιδα από την ανενεργό ενδαρθρική πάχυνση στις 68/113 αρθρώσεις (60,1%), δεδομένου ότι η CEUS τη διαφοροδιέγνωσε στις 110/113 (97,3%) αρθρώσεις (p?0001). Επίσης, οι μετρήσεις του πάχους της ενεργού υμενίτιδας βελτιώθηκαν σημαντικά με τη χρήση του ενδοφλέβιου σκιαγραφικού μέσου (p=0,008).
Συμπερασματικά, η CEUS διευκολύνει τη διαφορική διάγνωση της ενεργού και της ανενεργού υμενίτιδας και δυνητικά θα βοηθήσει στην απεικονιστική παρακολούθηση της θεραπείας.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΑΡΘΡΟΥ
Το συγκεκριμένο άρθρο αναδεικνύει τη σημασία της υπερηχοτομογραφίας με τη χρήση σκιαγραφικού μέσου στην ανάδειξη της ενεργού υμενίτιδας και τη δυνητική αξία της στον επανέλεγχο μετά τη θεραπεία.
Η αξία του πολυτομικού αξονικού τομογράφου στην οξεία κοιλία

Multi-detector computed tomography of acute abdomen

Leschka S, Alkadhi H, Wildermuth S, Marincek B.
Eur Radiol 2005; 15:2435-2447

Η οξεία κοιλία αποτελεί μία από τις συχνότερες αιτίες προσέλευσης των ασθενών στο τμήμα επειγόντων περιστατικών. Χαρακτηρίζεται από την αιφνίδια έναρξη έντονου κοιλιακού άλγους και απαιτεί ταχεία διάγνωση και αντιμετώπιση από ιατρό κατάλληλης ειδικότητας. Καθώς η κλινική εξέταση και οι εργαστηριακές εξετάσεις συχνά δεν είναι ειδικές, η Υ.Τ. αποτελεί τη μέθοδο εκλογής στη διαγνωστική προσπέλαση της οξείας κοιλίας, ιδιαίτερα με τη χρήση των πολυτομικών αξονικών τομογράφων που είναι ταχύτεροι και προσφέρουν τη δυνατότητα λεπτότερων τομών και μεγαλύτερης διακριτικής ικανότητας.
Η Υ.Τ. με τη χρήση πολυτομικού αξονικού τομογράφου προσφέρει χρήσιμες διαγνωστικές πληροφορίες για το κοιλιακό άλγος που μπορεί να είναι εντοπισμένο για παράδειγμα στο δεξιό άνω τεταρτημόριο, κυρίως λόγω χολοκυστίτιδας, οπότε στην Υ.Τ. απεικονίζεται διατεταμένη χοληδόχος κύστη, με πάχυνση του τοιχώματός της (??3χιλ.), περιχολοκυστικό οίδημα ή θολερότητες, υπορογόνιο οίδημα και αύξηση της πυκνότητας της χολής ή να είναι διάχυτο όπως στη διάτρηση στο γαστρεντερικό σύστημα όπου απεικονίζεται εξωαυλικός αέρας και υγρά, με πιθανή παρουσία εξωαυλικού σκιαγραφικού μέσου καθώς και επιχώριες φλεγμονώδεις διεργασίες.
Η Υ.Τ. παρέχει το πλεονέκτημα της διαφορικής διάγνωσης, όταν η αρχική κλινική υποψία δεν επιβεβαιώνεται, ή και θέτει τη διάγνωση όταν υπάρχουν ειδικά απεικονιστικά ευρήματα.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΑΡΘΡΟΥ
Το άρθρο τονίζει το ρόλο της Υ.Τ., ιδιαίτερα με τη χρήση των πολυτομικών αξονικών τομογράφων, ως μέθοδο πρώτης γραμμής στη διαφορική διάγνωση της οξείας κοιλίας.
Η ακρίβεια των υπερήχων στη διάγνωση των κλινικώς σιωπηλών βουβωνοκηλών στους ενήλικες

The accuracy of ultrasound in the diagnosis of clinically occult groin hernias in adults

Alam A, Nice C, Uberoi R.
Eur Radiol 2005; 15:2457-2461

Η προοπτική αυτή μελέτη εξέτασε την ακρίβεια των υπερήχων στη διάγνωση των σιωπηλών βουβωνοκηλών στους ενήλικες. Η μελέτη περιέλαβε 52 συνολικά ασθενείς, οι οποίοι εξετάστηκαν στα εξωτερικά χειρουργικά ιατρεία με ιστορικό υποτιθέμενης βουβωνοκήλης, αλλά με κανονική ή μη διαγνωστική κλινική εξέταση. Κάθε ασθενής υποβλήθηκε σε μια προκαταρκτική εξέταση με υπέρηχους από έμπειρο ειδικό ακτινολόγο, ο οποίος ήταν ενήμερος ότι ο ασθενής είχε ιστορικό πιθανολογούμενης βουβωνοκήλης, αλλά δεν γνώριζε την πλευρά των συμπτωμάτων. Κάποιοι ασθενείς υποβλήθηκαν στη συνέχεια σε κηλογραφία (herniography), ενώ άλλοι σε χειρουργική διερεύνηση. Τα αποτελέσματα των υπερήχων αξιολογήθηκαν σε σχέση με την κηλογραφία, καθώς και σε σχέση με τα αποτελέσματα της χειρουργικής διερεύνησης.
Οι υπέρηχοι είχαν ευαισθησία της τάξης του 29% και ειδικότητα της τάξης του 90% σε σύγκριση με την κηλογραφία.
Η συσχέτιση με τα χειρουργικά ευρήματα έδειξε ότι οι υπέρηχοι έχουν ευαισθησία της τάξης του 33% και ειδικότητα της τάξης του 100%. Η ευαισθησία των υπερήχων στην ανίχνευση των κλινικώς σιωπηλών βουβωνοκηλών με μη οξεία εμφάνιση είναι πτωχή και οι ασθενείς με φυσιολογικό υπερηχογράφημα θα πρέπει να υποβάλλονται σε περαιτέρω έλεγχο.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΑΡΘΡΟΥ
Το συγκεκριμένο άρθρο επισημαίνει την αδυναμία της υπερηχοτομογραφίας να αποκλείσει τη βουβωνοκήλη σε ασθενείς με άλγος στη βουβωνική χώρα και μη διαγνωστική κλινική εξέταση.
Τα επινεφρίδια στη μείζονα β-θαλασσαιμία: απεικονιστικά χαρακτηριστικά του Μ.Σ. και συσχέτιση με τις αποθήκες σιδήρου

Adrenal glands in beta-thalassemia major: magnetic resonance (MR) imaging features and correlation with iron stores

Drakonaki E, Papakonstantinou O, Gourtsoyiannis N, et al.
Eur Radiol 2005; 15:2462-2468

Ο στόχος της παρούσας μελέτης ήταν η περιγραφή των απεικονιστικών χαρακτηριστικών του Μ.Σ. των επινεφριδίων σε ασθενείς που πάσχουν από β-θαλασσαιμία, και η διερεύνηση της σχέσης μεταξύ της επινεφριδιακής και της ηπατικής σιδήρωσης. Η ένταση σήματος (SI) των επινεφριδίων αξιολογήθηκε αναδρομικά σε εξετάσεις κοιλίας με τη χρήση Μ.Σ. σε 35 ασθενείς με μείζονα β-θαλασσαιμία που υποβλήθηκαν σε ποσοτικοποίηση της ηπατικής σιδήρωσης και σε 12 υγιείς ασθενείς αναφοράς, χρησιμοποιώντας τις κατάλληλες ακολουθίες. Η επινεφριδιακή (SI) ορίστηκε ως βαθμός 0 (φυσιολογική SI σε όλες τις συναρτήσεις), ως βαθμός 1 (μειωμένη ένταση σήματος μόνο στην Τ2), ή ως βαθμός 2 (μειωμένη ένταση σήματος τουλάχιστον στην Τ2). Το μέγεθος των επινεφριδίων μετρήθηκε στους θαλασσαιμικούς ασθενείς και συγκρίθηκε με φυσιολογικές τιμές. Οι λόγοι SI ήπατος προς μυ (L/M), οι οποίοι εκφράζουν ηπατική σιδήρωση, υπολογίστηκαν σε κάθε ακολουθία. Καταγράφηκαν και τα επίπεδα φεριτίνης του ορού.
Ελαττωμένη ένταση σήματος των επινεφριδίων (βαθμοί 1 και 2) παρατηρήθηκε σε 24 από τους 35 ασθενείς, δηλαδή 68,6%. Οι L/M λόγοι έδειξαν σημαντική συσχέτιση με τα επινεφριδιακά SI σε όλες τις ακολουθίες. Οι ασθενείς με βαθμό 1 και βαθμό 2 επινεφριδιακή SI είχαν σημαντικά μειωμένους λόγους L/M, συγκρινόμενοι με αυτούς με βαθμό 0. Η φεριτίνη του ορού έδειξε σημαντική συσχέτιση με τις τιμές L/M όχι όμως και με την επινεφριδιακή SI. Το μέγεθος των επινεφριδίων κινούνταν σε φυσιολογικά όρια. Η διάχυτα ελαττωμένη ένταση σήματος σε φυσιολογικού μεγέθους επινεφρίδια είναι συνηθισμένο εύρημα του Μ.Σ. σε θαλασσαιμικούς ασθενείς και συσχετίζεται με τον βαθμό ηπατικής σιδήρωσης.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΑΡΘΡΟΥ
Το άρθρο αυτό επιλέχτηκε καθώς επιχειρεί να συσχετίσει τα απεικονιστικά ευρήματα του Μ.Σ. με τη λειτουργική κατάσταση των επινεφριδίων.

Δ. Μπατζιάκας
Π.Γ.Ν.Α. "Γ. Γεννηματάς"