231
Ι. Μοσχούρης, Μ. Γ. Παπαδάκη Βασική ανατομία του επιπολής φλεβικού συστήματος του κάτω άκρου με υπερηχογραφική συσχέτιση
Κλάδοι στην κνήμη
Αυτοί είναι η πρόσθια και οπίσθια επικουρική σαφη-
νής φλέβα της κνήμης, με αντίστοιχες πορείες σε σχέση
με το στέλεχος της ΜΣΦ
1-4,16,17
. Η οπίσθια επικουρική
σαφηνής φλέβα επικοινωνεί με τις οπίσθιες κνημιαίες
φλέβες, μέσω των οπίσθιων κνημιαίων διατιτραινου-
σών φλεβών. Η χειρουργική αντιμετώπιση αυτών των
διατιτραινουσών είναι τεχνικά πιο δυσχερής από τις
υπόλοιπες
4
. Συχνά, κιρσοί που εντοπίζονται στην έσω
επιφάνεια της κνήμης οφείλονται σε ανεπάρκεια της
οπίσθιας επικουρικής σαφηνούς φλέβας της κνήμης
και όχι του στελέχους της ΜΣΦ.
ΕΠΙΠΟΛΗΣ ΦΛΕΒΕΣ ΤΗΣ ΕΞΩ
ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣ ΤΟΥ ΚΑΤΩ ΑΚΡΟΥ (ΕΞΩ
ΦΛΕΒΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ, LATERAL VENOUS
SYSTEM)
Πρόκειται για μια μικρή ομάδα σχετικά λεπτών,
επιφανειακών φλεβών, οι οποίες αποτελούν υπόλειμμα
της εμβρυϊκής έξω επιχείλιας φλέβας (vena marginalis
lateralis)
1-3
. Επικοινωνούν με το σύστημα της ΜΣΦ,
μέσω της πρόσθιας περισπώμενης φλέβας του μηρού
και της οπίσθιας επικουρικής φλέβας του μηρού.
Επικοινωνούν επίσης με τις εν τω βάθει φλέβες του
μηρού, μέσω διατιτραινουσών της έξω επιφανείας του
μηρού και της κνήμης (εικόνα 10). Έτσι, ανεπάρκεια
από τις δύο αυτές πηγές (σύστημαΜΣΦ και εν τω βάθει
φλέβες του μηρού) μπορεί να μεταφερθεί στις φλέβες
της έξω επιφανείας του σκέλους και να προκαλέσει
τηλεαγγειεκτασίες, ή μικρούς κιρσούς. Εκσεσημασμένη
διάταση του έξω φλεβικού συστήματος παρατηρείται
στο σύνδρομο Klippel-Trenaunay
27
.
ΕΠΙΠΟΛΗΣ ΦΛΕΒΕΣ ΤΗΣ ΟΠΙΣΘΙΑΣ
ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣ ΤΟΥ ΚΑΤΩ ΑΚΡΟΥ
Η ελάσσων σαφηνής φλέβα (ΕΣΦ, small saphenous
vein) είναι το κύριο στέλεχος των επιπολής φλεβών
της οπίσθιας επιφάνειας του σκέλους
1-5,16,17
. Αρχίζει
όπισθεν του έξω σφυρού, σαν συνέχεια της έξω επιχεί-
λιας φλέβας του άκρου ποδός, και ανέρχεται, αρχικά
επί τα εκτός του Αχιλλείου τένοντα και στη συνέχεια
ανάμεσα στην έξω και την έσω κεφαλή του γαστροκνη-
μίου μυός (εικόνα 11Α).Το ραπτικό νεύρο πορεύεται
αμέσως επί τα εκτός της ΕΣΦ. Η ΕΣΦ πορεύεται σε
ένα διαμέρισμα ανάλογο του διαμερίσματος της ΜΣΦ,
δηλαδή αμέσως πάνω από τη ΜΠ που καλύπτει τον
γαστροκνήμιο μυ και κάτω από μία επιπολής περιτο-
νία, παρόμοια με τη ΣΠ
28
. Σύμφωνα με την τυπική
ανατομική κατάληξή της, η ΕΣΦ διαπερνά τη ΜΠ στο
ύψος του ιγνυακού βόθρου, καταδύεται σε αυτόν και
εκβάλλει στην ιγνυακή φλέβα. Στη σαφηνοϊγνυακή
συμβολή (αντίστοιχα με τη σαφηνομηριαία συμβολή),
υπάρχει πολύ συχνά (94%) μια τελική βαλβίδα, περί το
1 εκ. πριν την εκβολή της ΕΣΦ στην ιγνυακή φλέβα,
και μια δεύτερη βαλβίδα (65%), περί τα 5 εκ. περι-
φερικότερα
29
. Η ΕΣΦ έχει περίπου τον μισό αριθμό
βαλβίδων (7-10) και περίπου τη μισή διάμετρο (3 χιλ.)
σε σχέση με τη ΜΣΦ.
Εικόνα 9:
Λεμφαδένας στο σημείο συμβολής πρόσθιας επικουρικής σαφηνούς φλέβας (ΠΕΣΦ) και μείζονος σαφηνούς
(ΜΣΦ). Α: σχηματικά (το βέλος υποδεικνύει τον λεμφαδένα). Β: υπερηχογραφική τομή του λεμφαδένα αναδεικνύει την
πορεία της φλέβας του λεμφαδένα (βέλος) και την εκβολή της σε κλάδο του επιπολής δικτύου (διακεκομμένο βέλος).
Γ: υπερηχογραφική τομή του λεμφαδένα αναδεικνύει διάταση της φλέβας του λεμφαδένα (βέλος), λόγω μετάδοσης σε
αυτήν της ανεπάρκειας παρακείμενων επιπολής φλεβικών κλάδων.