Basic HTML Version
Ελληνική Ακτινολογία, Τόμος 44, Τεύχος 3, 2013
148
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η αθηρωματική νόσος συνίσταται στην εναπόθεση
αθηρωματικών πλακών, η οποία προκαλεί στένωση του
αυλού των αρτηριών. Ηαρχική αλλοίωση περιγράφεται
ως «λιπώδης γράμμωση» (fatty streak) του τοιχώματος
η οποία σταδιακά εξελίσσεται στο σχηματισμό της α-
θηρωματικής πλάκας
1
. Το πεπαχυμένο τοίχωμα είναι
πλούσιο σε κυτταρικά στοιχεία (λείες μυϊκές ίνες και
μακροφάγα), σε υπόστρωμα (κολλαγόνο, ελαστικές ίνες,
πρωτεογλυκάνες), καθώς επίσης σε ενδοκυττάρια και
εξωκυττάρια λιπίδια. Ηαθηρωματική πλάκα αποτελείται
από λιπώδη πυρήνα χοληστερόλης και ινώδη κάψα.
Μπορεί ναυποστεί μεταβολές της μορφολογίας της όπως
είναι η επασβέστωση, η νέκρωση και η αιμορραγία
2-3-4
.
H συχνότερη περιοχή εντόπισης των αθηρωματικών
πλακών στις καρωτίδες είναι ο διχασμός και ειδικότε-
ρα το έξω τοίχωμα των καρωτιδικών βολβών (αρχικό
τμήμα της έσω καρωτίδας). Το εγκεφαλικό επεισόδιο
που οφείλεται στην αθηρωματική νόσο, είναι η 3η
αίτια θανάτου στις Ηνωμένες Πολιτείες και στη Δυτική
Ευρώπη
5
. Τα ισχαιμικά έμφρακτα αφορούν συνολικά το
85% των περιπτώσεων, ενώ τα αιμορραγικά το 15%
6
.
Από τα ισχαιμικά έμφρακτα το 80% είναι εμβολικά και
στην πλειονότητά τους οφείλονται σε αθηρωματικές
πλάκες των καρωτίδων
7
. Η εξέλκωση και η ρήξη μιας
αθηρωματικής πλάκας αποτελούν παράγοντες υψηλού
κινδύνου, καθώς μπορεί να προκαλέσουν τη δημι-
ουργία θρόμβων και εμβόλων προς την εγκεφαλική
κυκλοφορία. Η μεγάλου βαθμού στένωση της έσω
καρωτίδας, ειδικά όταν ξεπερνά το 70%, μπορεί να
προκαλέσει εγκεφαλικό επεισόδιο
8
. Ο προσδιορισμός
του ποσοστού στένωσης στις έσω καρωτίδες αποτελεί
κρίσιμη παράμετρο για τους μετέπειτα θεραπευτικούς
χειρισμούς, καθώς υψηλό ποσοστό στένωσης >70%
αποτελεί ένδειξη χειρουργικής αποκατάστασης με
ενδαρτηρεκτομή ή τοποθέτηση stent
9
.
ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΙ
Στη διάρκεια των 5 τελευταίων ετών, μελετήσαμε
υπερηχογραφικά τις καρωτίδες ασθενών με κλινική
ένδειξη πιθανού αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου.
Συνολικά εξεταστήκαν 133 περιπτώσεις ενηλίκων 31
έως 92 ετών (94 άνδρες και 39 γυναίκες). Οι ασθε-
νείς παραπέμφθηκαν στο Ακτινολογικό Εργαστήριο
από τις νευρολογικές και παθολογικές κλινικές, την
καρδιολογική κλινική και από τα εξωτερικά ιατρεία του
Νοσοκομείου ΑΧΕΠΑμε κλινική ένδειξη πιθανού ΑΕΕ.
Ο έλεγχος περιελάμβανε αξονική τομογραφία εγκέφα-
λου αμέσως μετά την παραπομπή τους στοΑκτινολογικό
εργαστήριο: Αξονικές τομές 10 x 10 mm προκειμένου
να ελεγχθεί το εγκεφαλικό παρέγχυμα σε πρώτο χρόνο
για την παρουσία αιμορραγικών στοιχείων. Στη συνέ-
χεια iv έγχυση σκιαγραφικής ουσίας και λεπτομερής
απεικόνιση του οπίσθιου κρανιακού βόθρου με τομές
πάχους 5 x 5 mm. Η υπερηχογραφική εξέταση της
εξωκράνιας μοίρας των καρωτίδων, γινόταν μέσα στο
επόμενο 24ωρο από την εξέταση CT. Για τον σκοπό
της μελέτης χρησιμοποιήθηκε έγχρωμος υπερηχογρά-
φος Siemens Elegra με κεφαλή 7,5 ΜΗΖ. Ο αρχικός
έλεγχος περιελάμβανε την «ασπρόμαυρη» απεικόνιση
Εικόνα 1:
(α) Πάχυνση του έσω-μέσου χιτώνα της δεξιάς κοινής καρωτίδας με εύρος έως 1,2mm.
(β) Εντοπισμένη πάχυνση του τοιχώματος της κοινής καρωτίδας 2,2mm.