Basic HTML Version
Ελληνική Ακτινολογία, Τόμος 44, Τεύχος 1, 2013
30
3.3.3 Πρόπτωση βλεννογόνου- Εγκολεασμός
Η πρόπτωση βλεννογόνου ακτινολογικά, έχει τη
μορφή ατρακτοειδούς ελλείμματος σκιαγράφησης
της ληκύθου, το οποίο συνέχεται με το πρόσθιο ή
οπίσθιο τοίχωμα του ορθού (Εικόνα 7)
2,13,14
. Αν το
έλλειμμα αυτό ελέγχεται και στα δύο τοιχώματα, τότε
υποπτευόμαστε εγκολεασμό. Η πρόπτωση εκτιμάται
στην αρχική ή μεσαία φάση της αφόδευσης, διότι στις
τελικές φάσεις το ορθό πτυχώνεται φυσιολογικά και
αυτό δημιουργεί ψευδώς θετικές εικόνες.
Η πρόπτωση μπορεί να είναι, ενδορθική, εντός του
ορθού, ενδοπρωκτική, εντός του πρωκτικού σωλήνα ή/
και εξωτερική
8
, όταν προβάλλει εξωτερικά. Μιλάμε για
απλή πρόπτωση όταν συμμετέχει μόνο ο βλεννογόνος
και για πλήρη, όταν συμμετέχουν όλες οι στιβάδες του
τοιχώματος του ορθού
8,15
.
Ως αίτια αναφέρονται η χρόνια δυσκοιλιότητα και
η σκληρή σύσταση των κοπράνων, ενώ ως σύμπτωμα
το αίσθημα ατελούς κένωσης.
Η συνήθης θέση του εγκολεασμού είναι 6-8 εκ
άνωθεν του πρωκτικού σωλήνα, στο ύψος της κύριας
ορθικής πτυχής
16
.
3.3.4 Πρωκτισμός
Ο όρος πρωκτισμός αναφέρεται σε μια κλινική
οντότητα, κατά την οποία ο ασθενής αδυνατεί να
αφοδεύσει μια μικρή ποσότητα περιεχομένου (50ml),
που συνοδεύεται από παράδοξη αύξηση του τόνου
του έξω σφιγκτήρα. Στο αφοδευσιογράφημα παρα-
τηρείται, μικρή διάνοιξη του πρωκτικού δακτυλίου και
παρατεταμένος χρόνος αφόδευσης (>30sec)
2,17
.
3.3.5 Δυσκινησία του ηβοκοκκυγικού μυός
Η οντότητα αυτή είναι αλλιώς γνωστή ως σπαστικό-
τητα του πυελικού εδάφους. Οφείλεται σε παράδοξη
σύσπαση του ηβοκοκκυγικού μυός κατά την κένωση
αντί για τη φυσιολογική του χαλάρωση. Στη μελέτη με
το αφοδευσιογράφημα, δεν παρατηρείται κάθοδος του
πυελικού εδάφους κατά την αφόδευση, ενώσυγχρόνως
συσπάται ο ηβοκοκκυγικός μυς, καταλείποντας έντονο
εντύπωμα στο οπίσθιο τοίχωμα του ορθού
8,18
.
4. ΚΛΙΝΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ
ΑΦΟΔΕΥΣΙΟΓΡΑΦΗΜΑΤΟΣ
Το αφοδευσιογράφημα έχει ιδιαίτερη χρησιμότητα
για τον κλινικό γιατρό, που ασχολείται με τις παθή-
σεις του πυελικού εδάφους και της ορθοπρωκτικής
περιοχής.
Η παράμετρος που δίδει ξεχωριστή θέση στην εν
λόγω μέθοδο, είναι η ικανότητα να μελετάται η ορ-
θοπρωκτική περιοχή με δυναμική τεχνική, δηλαδή
με συνθήκες που προσομοιάζουν τη φυσιολογική
κένωση. Αυτό έχει το πλεονέκτημα ότι, τόσο ο ακτι-
νοδιαγνώστης, όσο και ο κλινικός γιατρός είναι σε
θέση να εκτιμούν μορφολογικά ευρήματα αλλά και
λειτουργικές ανωμαλίες, οι οποίες με την παθητική
απεικόνιση, όπως κατά τον βαριούχο υποκλυσμό, δεν
θα ήταν ορατές
19
.
Η δυσχέρεια στην αφόδευση αποτελεί την κύρια
αιτία για την οποία ο ασθενής θα επισκεφθεί τον
ιατρό. Η δυσκοιλιότητα μπορεί να είναι απότοκος
μηχανικής απόφραξης, μεταβολικών αιτιών, ψυχολο-
γικών προβλημάτων ή φαρμακευτικής αιτιολογίας. Η
συχνότερη αιτία δυσκοιλιότητας από μηχανικά αίτια
είναι, η ορθοκήλη και ο εγκολεασμός σε ένα ποσοστό
68% και η αρτιότερη μέθοδος που μπορεί να απο-
δείξει την παρουσία ή όχι των εν λόγω παθολογικών
καταστάσεων είναι το αφοδευσιογράφημα
20
.
Το αφοδευσιογράφημα, είναι ένα σημαντικό εργα-
λείο στα χέρια του ιατρού που παρακολουθεί ασθενείς
με νευρολογικά νοσήματα, τα οποία επηρεάζουν τη
λειτουργία της αφόδευσης, όπως για παράδειγμα η
σκλήρυνση κατά πλάκας, ενώ τέλος, αποτελεί αξιόπιστη
μέθοδο στη μετεγχειρητική παρακολούθηση ασθενών,
Εικόνα 6:
Πρόσθια
Ορθοκήλη.