187
Σ. Παπαϊωάννου και συν. Καρκίνος της χοληδόχου κύστης: Συγκριτικός έλεγχος με υπερηχογράφημα, αξονική και μαγνητική τομογραφία
εμφανίζεται συχνότερα στην Ινδική φυλή. Φυσικά αυτό
σχετίζεται άμεσα με τους περιβαλλοντικούς και διατρο-
φικούς παράγοντες, ενώ σημαντικό ρόλο φαίνεται να
έχουν και κοινωνικο-οικονομικοί παράγοντες
13
.
Η κατανάλωση ψαριών ειδικά και γενικότερα η κατα-
νάλωση τροφών υψηλής πρωτεϊνικής αξίας λειτουργεί
επιβαρυντικά
14
, ενώ υπάρχουν αντικρουόμενες απόψεις
για το αν η κατανάλωση αλκοόλης λειτουργεί επιβα-
ρυντικά
15
.
Πέραν αυτών αναφέρονται ορισμένες συγγενείς
ανατομικές ανωμαλίες που φαίνεται να λειτουργούν
επιβαρυντικά στην εμφάνιση καρκίνου της χοληδόχου
κύστης. Σε αυτές ανήκει η ανώμαλη συνένωση του
χοληδόχου και του παγκρεατικού πόρου. Στην ανω-
μαλία αυτή ο χοληδόχος και ο παγκρεατικός πόρος
συνενούνται τουλάχιστον 15χιλ. από το φύμα του Vater
με αποτέλεσμα να μην επηρεάζονται από το σφιγκτήρα
τουOddi
16
. Σε ασθενείς με αυτού του τύπου τις συγγενείς
ανατομικές ανωμαλίες δημιουργείται μια παλινδρόμηση
και στάση του παγκρεατικού υγρού στη χοληδόχο κύστη
με συνοδό εντερική μεταπλασία στον βλεννογόνο και
στη συνέχεια εξαλλαγή σε αδενοκαρκίνωμα. Άλλες
συγγενείς ανωμαλίες που σχετίζονται με τη νόσο είναι
η συγγενής διάταση του χοληφόρου δέντρου και οι
χοληδοχοκύστεις
17
.
Ένας άλλος προδιαθεσικός παράγοντας στην ανά-
πτυξη του καρκίνου της χοληδόχου κύστεως είναι η
χρόνια χολοκυστίτιδα. Το μεταπλαστικό επιθήλιο που
σχηματίζεται από την επίδραση της χρόνιας φλεγμονής
και η περαιτέρω μετατροπή σε δυσπλαστικό επιθήλιο
αποτελεί πρόδρομη κατάσταση ανάπτυξης του καρκί-
νου.
Ο κίνδυνος ανάπτυξης του καρκίνου εμφανίζεται
αυξημένος κατά 10 φορές σε άτομα με χολολίθους
που έχουν μέγεθος μεγαλύτερο των 3 εκατοστών από
άτομα με χολολίθους με διάμετρο μικρότερη του 1
εκατοστού
17
.
Η πορσελανοειδής χοληδόχος κύστη αποτελεί σπά-
νια εκδήλωση χρόνιας χολοκυστίτιδας και θεωρούταν
προκαρκινωματώδης κατάσταση ιδίως κατά τη δεκαετία
1950-1960
18
, ενώ σήμερα οι απόψεις πάνω στο συγκε-
κριμένο ζήτημα είναι αντικρουόμενες
19
.
Προκαρκινωματώδη κατάσταση αποτελεί και το α-
δένωμα. Οι χρόνιες φλεγμονώδεις εντερικές παθήσεις
και κύρια η ελκώδης κολίτιδα και η νόσος του Crohn,
καθώς επίσης και η χρόνια λοίμωξη του γαστρεντερικού
από τη Salmonella typhii, συνδέονται με έναν αυξημένο
κίνδυνο ανάπτυξης του καρκίνου των χοληφόρων και
της χοληδόχου κύστεως.
Μελέτες έδειξαν ότι ο καρκίνος της χοληδόχου κύστης
σχετίζεται και με την πρωτοπαθή σκληρυντική χολαγ-
γειίτιδα, η οποία αποτελεί προδιαθεσικό παράγοντα για
την ανάπτυξη χολαγγειοκαρκινώματος και καρκίνου
της χοληδόχου κύστης
19
.
Τα κύρια συμπτώματα που παρουσιάζουν οι ασθενείς
με καρκίνο της χοληδόχου κύστης είναι μη ειδικά και
σε αυτά περιλαμβάνεται το άλγος στο δεξιό υποχόνδριο
και στο επιγάστριο, η ναυτία και ο έμετος, η ανορεξία
και η απώλεια βάρους
20
. Η απόφραξη των χοληφόρων
είτε μέσω ενδοαυλικής επέκτασης, είτε μέσω εξωτερικής
συμπίεσης, συνήθως από λεμφαδενική μάζα, συνεπά-
γεται εμφάνιση ικτέρου.
Στο τελικό στάδιο εξέλιξης μπορεί να διαπιστωθεί
ψηλαφητή μάζα στην περιοχή της χοληδόχου κύστης,
καθώς και συμπτώματα από τη διήθηση των παρακεί-
μενων ιστών
21
.
Μία αξιόλογη ταξινόμηση του καρκίνου της χοληδό-
χου κύστης πραγματοποιήθηκε το 1976 από τον Nevin
και τους συνεργάτες, βάσει της οποίας ο καρκίνος της
χοληδόχου κύστης ταξινομήθηκε στα εξής 5 στάδια:
Στάδιο Ι: διήθηση του βλεννογόνου
Στάδιο ΙΙ: διήθηση του βλεννογόνου και του μυϊκού
χιτώνα
Στάδιο ΙΙΙ: διήθηση όλων των χιτώνων
Στάδιο IV: διήθηση όλων των χιτώνων καθώς και
του λεμφαδένα του Lund
Στάδιο V: διήθηση του ήπατος ή μετάσταση σε ο-
ποιοδήποτε άλλο όργανο
Η μελέτη εξέλιξης των περιστατικών με βάση την
παραπάνω σταδιοποίηση έδειξε ότι ασθενείς με στάδιο Ι
και ΙΙ οι οποίοι υποβλήθηκαν σε απλή χολοκυστεκτομή
είχαν οι περισσότεροι πενταετή επιβίωση και ασθενείς
με στάδιο V απεβίωσαν όλοι πριν από την πάροδο
ενός έτους
22
.
ΟΙ Yamaguchi και Enjioji το 1988, εξετάζοντας 103
ασθενείς με καρκίνο της χοληδόχου κύστης, πρότειναν
μια νέα παθολογοανατομική σταδιοποίηση του καρκίνου
της χοληδόχου κύστης σε τρία στάδια
23
:
Στάδιο Ι: το νεόπλασμα περιορίζεται μέχρι και τον μυ-
ϊκό χιτώνα, άσχετα αν βρίσκεται σε κόλπους
του Rokitansky - Aschoff που εκτείνονται
στον υπορογόνιο χιτώνα.
Στάδιο ΙΙ: το νεόπλασμα εκτείνεται στον ινολιπώδη
υπορογόνιο χιτώνα .
Στάδιο ΙΙΙ: το νεόπλασμα εκτείνεται εκτός της χολη-
δόχου κύστης.
Το 1989
24
έγινε μια πιο λεπτομερής σταδιοποίηση
από την ΤΝΜ επιτροπή της UICC (Union Internationale
Contre le Cancer).
Τ0: Δεν υπάρχει μαρτυρία για την ύπαρξη του πρω-